Als tak geen thuis is – Theater Lapstok

Sammie ontdekt dat hij er een vreemde gast in zijn boom hangt. Het is Tuur, een wandelend blad. Tuur is op de vlucht voor de brand in zijn bos. Sammie besluit het bibberende blad binnen te laten, maakt een bedje voor hem klaar en zet een extra bord op tafel. Maar dan ontdekt Sammie dat […]

Dans in Thema

3 kwartier tot 1 uur
Met dansante bewegingen ontdekken hoe je kunt verplaatsen in de ruimte. Ruimte van het lichaam en de ruimte om je heen.

Experimenteren met houtskool

In deze les ligt experimenteren centraal. Houtskool is een superleuk en interessant materiaal om met kinderen te onderzoeken. Dit doen we eerst door middel van een test papier. Met tape, wattenstaafjes, papier, gummen en andere materialen experimenteren de kinderen om vervolgens een tekening te maken op a3 formaat met de geoefende technieken.

Tapdance en Body drumming

Deze activiteit kan als eenmalige kennismakingsworkshop aangeboden worden, maar ook als lessenserie van maximaal 10 lessen waarin gewerkt wordt aan een choreografie. De leerlingen gaan spelenderwijs aan de slag met ritmes met de voeten. Ze krijgen tapdance schoenen te leen en leren de techniek van het tapdansen. Aangevuld met Body drumming (ritmisch klappen op het […]

Happy stone

In de Happy stone les gaan we in op wat de kinderen belangrijk vinden in de wereld. Is er bijvoorbeeld een boodschap die ze mee willen geven aan andere? Of is er iets wat ze heel waardevol vinden? Met verf beschilderen we de happy stone.

Bouwen met piepschuim

Als voorbereiding op de activiteit beginnen we met een voorleesverhaaltje, eventueel aansluitend bij een thema dat speelt in de klas. Vervolgens laten we zien hoe je met grote en kleine prikkers en piepschuimvlokken een mooi bouwwerk kunt maken. Daarna gaan de kinderen lekker zelf aan de slag. Niets moet, alles mag! Kleuters die erg snel […]

Ik in een grote wereld

Ik in een grote wereld. Welke kleur heeft die wereld? Hoe ziet die wereld eruit? Met mixed media gaan de leerlingen aan de slag met het maken van hun eigen wereld.

Droedelen

1 tot 2 uur
Droedelen is een begeleide tekenoefening met veel individuele vrijheid. Met droedelen stimuleert Arne van der Ree het creatief denken en doen van de deelnemer. Het is een goede, vrolijke oefening voor het zelfvertrouwen van zowel kind als volwassene. Tijdens de workshop geeft Arne een korte presentatie van zijn illustratiewerk. Een mooie start om de creativiteit […]

Illustreren van een peuterverhaaltje

meerdere bezoeken
Het peuterverhaaltje is geschreven door auteur Thecla Bovenberg. Het is in kleine stukjes geknipt, zodat duidelijk is welk stukje tekst op een bladzijde hoort. De eerste keer zal ik het verhaaltje voorlezen, indien nodig nogmaals een volgend keer. Alle leerlingen van de groep mogen gaan tekenen. De leerkracht helpt hen bij de keuze van het […]

Communiceren door middel van muziek

Niets is mooier dan samen muziek maken. Door het gebruik van je eigen stemgeluid in combinatie met alledaagse voorwerpen kunnen we ritmes en melodieën creëren die samen tot een mooi resultaat leiden. Een bestaand lied of juist improviseren. Verbaas jezelf over wat er samen tot stand wordt gebracht door zonder woorden te communiceren. Voor iedereen […]

Actie in Oost-Leeuwenstein

Museum Hoeksche Waard biedt voor de groepen 7 en 8 een afwisselend programma. De leerlingen maken kennis met de geschiedenis van de Hoeksche Waard en de personages van het museum, zoals de boer en de boerin, de arbeider, de dokter en het schoolkind. Naast de vaste opstelling in Oost-Leeuwenstein zijn er meerdere keren per jaar […]

Picasso’s portret

Tijdens deze les bekijken we kunstwerken van schilder en beeldhouwer Pablo Picasso en laten we zien dat hij veel inspiratie haalde uit de Afrikaanse kunst. Natuurlijk gaan de kinderen ook zelf aan de slag. Van verschillende soorten en kleuren papier bouwen we al tekenend, knippend en plakkend een portret op in de stijl van Pablo […]
Opgroeien met kunst en cultuur in de Hoeksche Waard

De Culturele Kieswijzer

Competenties als bouwstenen voor cultuuronderwijs: stel zelf vanuit ons aanbod je doorlopende leerlijnen samen.

Als tak geen thuis is – Theater Lapstok

Sammie ontdekt dat hij er een vreemde gast in zijn boom hangt. Het is Tuur, een wandelend blad. Tuur is op de vlucht voor de brand in zijn bos. Sammie besluit het bibberende blad binnen te laten, maakt een bedje voor hem klaar en zet een extra bord op tafel. Maar dan ontdekt Sammie dat […]

Dans in Thema

3 kwartier tot 1 uur
Met dansante bewegingen ontdekken hoe je kunt verplaatsen in de ruimte. Ruimte van het lichaam en de ruimte om je heen.

Experimenteren met houtskool

In deze les ligt experimenteren centraal. Houtskool is een superleuk en interessant materiaal om met kinderen te onderzoeken. Dit doen we eerst door middel van een test papier. Met tape, wattenstaafjes, papier, gummen en andere materialen experimenteren de kinderen om vervolgens een tekening te maken op a3 formaat met de geoefende technieken.

Tapdance en Body drumming

Deze activiteit kan als eenmalige kennismakingsworkshop aangeboden worden, maar ook als lessenserie van maximaal 10 lessen waarin gewerkt wordt aan een choreografie. De leerlingen gaan spelenderwijs aan de slag met ritmes met de voeten. Ze krijgen tapdance schoenen te leen en leren de techniek van het tapdansen. Aangevuld met Body drumming (ritmisch klappen op het […]

Happy stone

In de Happy stone les gaan we in op wat de kinderen belangrijk vinden in de wereld. Is er bijvoorbeeld een boodschap die ze mee willen geven aan andere? Of is er iets wat ze heel waardevol vinden? Met verf beschilderen we de happy stone.

Bouwen met piepschuim

Als voorbereiding op de activiteit beginnen we met een voorleesverhaaltje, eventueel aansluitend bij een thema dat speelt in de klas. Vervolgens laten we zien hoe je met grote en kleine prikkers en piepschuimvlokken een mooi bouwwerk kunt maken. Daarna gaan de kinderen lekker zelf aan de slag. Niets moet, alles mag! Kleuters die erg snel […]

Ik in een grote wereld

Ik in een grote wereld. Welke kleur heeft die wereld? Hoe ziet die wereld eruit? Met mixed media gaan de leerlingen aan de slag met het maken van hun eigen wereld.

Droedelen

1 tot 2 uur
Droedelen is een begeleide tekenoefening met veel individuele vrijheid. Met droedelen stimuleert Arne van der Ree het creatief denken en doen van de deelnemer. Het is een goede, vrolijke oefening voor het zelfvertrouwen van zowel kind als volwassene. Tijdens de workshop geeft Arne een korte presentatie van zijn illustratiewerk. Een mooie start om de creativiteit […]

Illustreren van een peuterverhaaltje

meerdere bezoeken
Het peuterverhaaltje is geschreven door auteur Thecla Bovenberg. Het is in kleine stukjes geknipt, zodat duidelijk is welk stukje tekst op een bladzijde hoort. De eerste keer zal ik het verhaaltje voorlezen, indien nodig nogmaals een volgend keer. Alle leerlingen van de groep mogen gaan tekenen. De leerkracht helpt hen bij de keuze van het […]

Communiceren door middel van muziek

Niets is mooier dan samen muziek maken. Door het gebruik van je eigen stemgeluid in combinatie met alledaagse voorwerpen kunnen we ritmes en melodieën creëren die samen tot een mooi resultaat leiden. Een bestaand lied of juist improviseren. Verbaas jezelf over wat er samen tot stand wordt gebracht door zonder woorden te communiceren. Voor iedereen […]

Actie in Oost-Leeuwenstein

Museum Hoeksche Waard biedt voor de groepen 7 en 8 een afwisselend programma. De leerlingen maken kennis met de geschiedenis van de Hoeksche Waard en de personages van het museum, zoals de boer en de boerin, de arbeider, de dokter en het schoolkind. Naast de vaste opstelling in Oost-Leeuwenstein zijn er meerdere keren per jaar […]

Picasso’s portret

Tijdens deze les bekijken we kunstwerken van schilder en beeldhouwer Pablo Picasso en laten we zien dat hij veel inspiratie haalde uit de Afrikaanse kunst. Natuurlijk gaan de kinderen ook zelf aan de slag. Van verschillende soorten en kleuren papier bouwen we al tekenend, knippend en plakkend een portret op in de stijl van Pablo […]

Stel zelf je leerlijnen samen

CultuureducatieHW is een netwerk van aanbieders. Iedere kunstenaar, kunstvakdocent of cultureel ondernemer ontwikkelt zelf een aanbod binnen zijn of haar expertise. Onze Culturele Kieswijzer geeft scholen de bouwstenen om vanuit dit gezamenlijk aanbod leerlijnen te kunnen opbouwen. Die bouwstenen bestaan uit negen culturele competenties: kennis, vaardigheden en (werk)houdingen die leerlingen opdoen door kunst- en cultuureducatie. Bij elk project, programma of activiteit is weergegeven welke van deze culturele competenties van toepassing zijn.

Wil je met je cultuuronderwijs kinderen zoveel mogelijk verschillende culturele competenties meegeven? Dan bouw je in de breedte. Wil je verdiepen en specifieke vaardigheden vanuit verschillende activiteiten en disciplines versterken? Dan stapel je de bouwstenen op elkaar. Zo geef je als school zelf invulling aan je leerlijnen cultuuronderwijs.

Een voorbeeld van ‘bouwen in de breedte’ (verbreden):
In groep 1-2 werken de leerlingen in theaterlessen aan de competenties Sociaal-emotionele vaardigheden en Presenteren. In groep 3-4 gaan zij aan de slag met beeldende kunst en werken ze aan de competenties Kind als kunstenaar en Ambacht. Dankzij hun opgebouwde ervaring met Presenteren kunnen zij hun beeldend werk tentoonstellen en toelichten.

Een voorbeeld van ‘stapelen’ (verdiepen):
In groep 1-2 werken de leerlingen in theaterlessen aan de competenties Sociaal-emotionele vaardigheden en Presenteren. In groep 3-4 verdiepen zij deze competenties vanuit de discipline Taal en verhaal, door middel van creatief schrijven en voordracht.

 

Via de Culturele Kieswijzer zoek je als school eenvoudig naar passend aanbod via drie filters:

  • Je doelgroep: 1-2, 3-4, 5-6, 7-8, VO onderbouw, VO bovenbouw, leerkrachten;
  • De competentie waaraan je met deze groep wilt werken;
  • De discipline waarmee je wilt werken.

Met deze handige downloads ontwerp je zelf je leerlijnen en maak je je doelen inzichtelijk:

De culturele competenties

We onderscheiden negen culturele competenties: kennis, vaardigheden en (werk)houdingen die leerlingen opdoen door kunst- en cultuureducatie.
Beleven
De leerlingen leven zich in in een andere werkelijkheid. Ze kijken, luisteren, voelen en ervaren kunstuitingen. Ze stellen zich open en laten zich raken en inspireren. Ze geven betekenis aan wat ze meemaken.
Creatief denken
De leerlingen gebruiken hun denkvermogen en zintuigen om een voorwerp, onderwerp of gebeurtenis grondig te verkennen. Ze experimenteren met verschillende concepten, begrippen, materialen en technieken. Ze doorlopen het proces van opdracht, creatieve denktechnieken, idee-ontwikkeling en focus.
Kind als kunstenaar
De leerlingen geven hun ideeën, emoties en ervaringen vorm met behulp van diverse kunstzinnige instrumenten, materialen en technieken. Ze volgen de stappen van een creatief proces: van bedenken, experimenteren en maken tot evalueren en verbeteren.
Ambacht en instrument
De leerlingen observeren en imiteren de docent en leren daardoor verschillende instrumenten, materialen en technieken kennen en gebruiken. Ze kunnen deze toepassen in eigen werk. Ze kennen en gebruiken begrippen en vaktermen.
Zelfstandig werken
De leerlingen nemen initiatief in hun persoonlijke ontwikkeling en in het groepsproces. Ze organiseren hun werk en volgen een stappenplan. Ze concentreren zich op hun individuele rol en doel, zonder zich door het gedrag of de mening van anderen te laten afleiden.
Sociale en emotionele vaardigheden
De leerlingen geven hun gevoelsleven weer in een taal, beeld en gebaar. Ze accepteren en respecteren emoties van zichzelf en van anderen die tot uiting komen in een kunstzinnig proces of product. Ze tonen zelfvertrouwen en inlevingsvermogen, waardoor ze in staat zijn om samen te werken met anderen. Ze tonen respect voor verschillen, staan open voor andere ideeën en waarden en nemen verantwoordelijkheid.
Presenteren
De leerlingen presenteren hun kunstuitingen aan het publiek. Ze delen vrijmoedig hun gevoelens, ervaringen en ideeën met anderen. Ze lichten toe hoe hun werk tot stand is gekomen.
Reflecteren
De leerlingen kunnen duidelijk maken wat zij ervaren bij kunstuitingen van zichzelf en anderen. Ze kijken open en kritisch terug en geven betekenis aan hun gedachten en emoties.
Context
De leerlingen doen kennis op over kunst en cultuur en kunnen die onderzoeken en toepassen in eigen werk. Ze herkennen dat kunst en cultuur deel uitmaken van een groter geheel, leren verbanden leggen tussen verschillende culturen en stromingen en tussen heden en verleden. Ze ontwikkelen een persoonlijke smaak en voorkeuren.

Kerndoelen en 21-eeuwse vaardigheden

De culturele competenties van CultuurHW dragen bij aan kerndoelen van het onderwijs en 21-eeuwse vaardigheden zoals die zijn omschreven door het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO.

Culturele competenties zoals Beleven, Kind als kunstenaar, Ambacht, Sociale en emotionele vaardigheden, Presenteren, Reflecteren en Context sluiten aan bij de kerndoelen Kunstzinnige oriëntatie (zie kader)

Culturele competenties zoals Creatief denken, Sociaal-emotionele vaardigheden en Zelfstandig werken sluiten aan bij de 21-eeuwse vaardigheden: toekomstgerichte competenties die nodig zijn om succesvol deel te kunnen blijven nemen aan een snel veranderende maatschappij.

Kerndoel 54
De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.

Kerndoel 55
De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.

Kerndoel 56
De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.